YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI (TEŞVİK SİSTEMİ)
TR33 Bölgesi son yıllarda önemli teşvik mekanizmaları ile yatırımcıların cazibe merkezi haline gelmiştir. Bölgenin bulunduğu konum itibarıyla önemli sanayi ve lojistik merkezlerine yakınlığı, yatırımcılar için önemli tercih sebeplerinden olmuştur. Bölgemizdeki çeşitli destek ve teşvik mekanizmalarından faydalanmak için siz de bölgemizde yerinizi alın.
TR33 Bölgesinde (Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa, Uşak) Sağlanan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvikleri
Yatırımlar, Bakanlar Kurulu Kararı ve bu Karar’ın uygulanmasına ilişkin tebliğ hükümleri çerçevesinde desteklenmektedir.
• 2012/3305 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” (19.06.2012 tarihli Resmî Gazete)
• 2012/1 Sayılı Uygulama Tebliği (20.06.2012 tarihli Resmî Gazete)
![]()
Destek Unsurları
Destek Unsurları
|
Genel Teşvik
Uygulamaları
|
Bölgesel Teşvik ve Öncelikli Yatırımlar
|
Stratejik Yatırımların Teşviki
|
KDV İstisnası
|
✓
|
✓
|
✓
|
Gümrük Vergisi Muafiyeti
|
✓
|
✓
|
✓
|
Vergi İndirimi
|
|
✓
|
✓
|
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
|
|
✓
|
✓
|
Yatırım Yeri Tahsisi
|
|
✓
|
✓
|
Faiz veya Kar Payı Desteği (Sadece 3,4,5 ve 6. bölgelerde)
|
|
✓
|
✓
|
KDV İadesi
|
|
|
✓
|
Sadece 6. Bölgede Gerçekleştirilen Yatırımlar İçin
|
Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği
|
|
✓
|
✓
|
Gelir Vergisi Stopajı Desteği
|
✓
|
✓
|
✓
|
Teşvik sisteminde son yapılan değişiklikle 01.01.2021 tarihi itibariyle bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında illerin bulunduğu bölgeler değişmiştir. Bölgemizden Manisa 3. bölgeden 2. bölgeye, Kütahya, 4 bölgeden 3 bölgeye yükselmiş olup Afyonkarahisar (4. bölge) ve Uşak (3. bölge) illerinde herhangi bir değişiklik olmamıştır. Ayrıca yapılan değişiklikle ilçe bazlı sistem getirilmiştir.
![]()
İlçe bazlı sistemle kararda yer alan ilçelerden OSB’si olmayan ilçeler bulunduğu ilin bir alt bölge desteğinden OSB’si olan ilçeler ise iki alt bölge desteğinden yararlanacaktır. Yapılan değişiklikle kararda yer alan TR33 bölgesi ilçeleri tabloda verilmiştir.
Tablo 1:TR33 Bölgesi İlçe Bazlı Sistemde Yer Alan İlçeler
Afyonkarahisar (7 İlçe)
4. Bölge
|
Kütahya (9 İlçe)
3. Bölge
|
Manisa (9 İlçe)
2. Bölge
|
Uşak (4 İlçe)
3. Bölge
|
Kızılören
|
Domaniç
|
Saruhanlı
|
Banaz (OSB)
|
İhsaniye
|
Hisarcık
|
Köprübaşı
|
Karahallı (OSB)
|
Bayat
|
Şaphane
|
Ahmetli
|
Ulubey
|
Sinanpaşa (OSB)
|
Pazarlar
|
Gölmarmara
|
Sivaslı
|
Hocalar
|
Dumlupınar
|
Demirci
|
|
Evciler
|
Altıntaş (OSB)
|
Gördes
|
|
Çobanlar
|
Çavdarhisar
|
Kırkağaç
|
|
|
Emet
|
Sarıgöl
|
|
|
Aslanapa
|
Selendi
|
|
Genel Teşvik Sistemi
Genel Teşvik Sistemi için sabit yatırım tutarının TR33 Bölgesi’nde Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak asgari 1,5 milyon TL, Manisa ilinde 3 milyon TL olması gerekmektedir.
Genel Teşvik Sisteminde Uygulanacak Destek unsurları KDV İstisnası ve gümrük vergisi muafiyetidir.
Bölgesel Teşvik Uygulaması
Tablo 2:Teşvik Sisteminde TR33 Bölge İllerinin Bulunduğu Bölgelere Göre Bölgesel ve Alt Bölge Destekleri
Destek Unsurları
|
II
Manisa
|
III
Kütahya–Uşak
|
IV
Afyonkarahisar
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
KDV İstisnası
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
Gümrük Vergisi Muafiyeti
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
Vergi İndirimi
|
Yatırıma Katkı Oranı* (%)
|
20
|
25
|
25
|
30
|
30
|
40
|
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
|
Destek Süresi
|
3 YIL
|
5 YIL
|
5 YIL
|
6 YIL
|
6 YIL
|
7 YIL
|
Yatırım Yeri Tahsisi
|
VAR |
VAR
|
VAR |
VAR
|
VAR
|
VAR
|
Faiz veya Kar Payı Desteği
|
İç Kredi
|
YOK
|
YOK
|
3 Puan
|
4 Puan
|
Döviz / Dövize Endeksli Kredi
|
1 Puan
|
1 Puan
|
Tablo 3:İlçe Bazlı Sistemde İlçelerin Bağlı Bulundukları İllere Göre Bölgesel ve Alt Bölge Destekleri
Destek Unsurları
|
II Manisa (İlçeler)
|
III Kütahya – Uşak (İlçeler)
|
IV Afyonkarahisar (İlçeler)
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
KDV İstisnası
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
Gümrük Vergisi Muafiyeti
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
Vergi İndirimi
|
Yatırıma Katkı Oranı* (%)
|
25
|
30
|
30
|
40
|
40
|
50
|
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
|
Destek Süresi
|
5 YIL
|
6 YIL
|
6 YIL
|
7 YIL
|
7 YIL
|
10 YIL
|
Yatırım Yeri Tahsisi
|
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
VAR
|
Faiz veya Kar Payı Desteği
|
İç Kredi
|
3 Puan
|
4 Puan
|
4 Puan
|
5 Puan
|
5 Puan
|
7 Puan
|
Döviz / Dövize Endeksli Kredi
|
1 Puan
|
1 Puan
|
1 Puan
|
2 Puan
|
2 Puan
|
2 Puan
|
Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında destekler bölgesel ve bölgesel alt bölge destekleri şeklinde uygulanmaktadır. Yatırım teşvik siteminde bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında destek unsurları;
1. KDV İstisnası
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat ile belge kapsamındaki yazılım ve gayri maddi hak satış ve kiralamaları için KDV’nin ödenmemesi şeklinde uygulanır.
2. Gümrük Vergisi Muafiyeti
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için gümrük vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır.
Ancak teşvik belgesi kapsamında aşağıdaki harcamalar değerlendirilmeye alınmaz.
• Müracaat tarihinden önce gerçekleştirilmiş bulunan yatırım harcamaları,
• Kararın 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilenler hariç olmak üzere ham madde, ara malı ve işletme malzemesi,
• Kullanılmış yerli makine ve teçhizat, karayolu nakil vasıtaları ve her türlü binek araçları(sağlık ve belediye hizmetlerinde kullanılan araçlar, trafiğe çıkamayacak nitelikte olup apron veya limanda kullanılan araçlar ve madencilik ve hazır beton yatırımlarında kullanılan araçlar ile Kararın 9 uncu maddesinin yedinci fıkrasında belirtilen araçlar hariç)
• Havayolu ile yük ve/veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar dışındaki diğer yatırımlar için uçak ve helikopter,
• Porselenden, seramikten ve camdan mamul sofra v e mutfak eşyası,
• Yurtdışından temin edilecek güneş panelleri,
3. Faiz veya Kar Payı Desteği
Bölgesel teşvik kapsamında desteklerden yararlanacak yatırımlar için bankalardan kullanılacak en az bir yıl vadeli yatırım kredilerinin teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının %70’ine kadar olan kısmı için ödenecek faizin veya kâr payının; TR33 Bölgesi’nde yapılacak yatırımlarda aşağıda belirtilen oran ve miktarlarda destek sağlanabilir.
Tablo 4: TR33 Bölge İllerinin Bulunduğu Bölgelere Göre Bölgesel Teşvik Uygulaması Kapsamında Faiz Desteği
Destek Unsurları
|
II
Manisa
|
III
Kütahya–Uşak
|
IV
Afyonkarahisar
|
Faiz veya Kar Payı Desteği
|
İç Kredi İndirim Oranı
Destek Üst Limiti
|
YOK
|
3 Puan
1 Milyon TL
|
4 Puan
1,2 Milyon TL
|
Döviz / Dövize Endeksli Kredi İndirim Oranı
Destek Üst Limiti
|
1 Puan
1 Milyon TL
|
1 Puan
1,2 Milyon TL
|
Tablo 5:İlçe Bazlı Sistemde İlçelerin Bağlı Bulundukları İllere Göre Faiz Desteği
Destek Unsurları
|
II Manisa (İlçeler)
|
III Kütahya – Uşak (İlçeler)
|
IV Afyonkarahisar (İlçeler)
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
Faiz veya Kar Payı Desteği
|
İç Kredi İndirim Oranı
Destek Üst Limiti
|
3 Puan
1 Milyon TL
|
4 Puan
1,2 Milyon TL
|
4 Puan
1,2 Milyon TL
|
5 Puan
1,4 Milyon TL
|
5 Puan
1,4 Milyon TL
|
7 Puan
1,8 Milyon TL
|
Döviz / Dövize Endeksli Kredi İndirim Oranı
Destek Üst Limiti
|
1 Puan
1 Milyon TL
|
1 Puan
1,2 Milyon TL
|
1 Puan
1,2 Milyon TL
|
2 Puan
1,4 Milyon TL
|
2 Puan
1,4 Milyon TL
|
2 Puan
1,8 Milyon TL
|
4. Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
Teşvik belgesinde kayıtlı istihdamı aşmamak şartıyla;
Komple yeni yatırımlarda, teşvik belgesi kapsamında gerçekleşen yatırımla sağlanan,
Diğer yatırım cinslerinde, yatırımın tamamlanmasını müteakip, yatırıma başlama tarihinden önceki son altı aylık dönemde (mevsimsel özellik taşıyan yatırımlarda bir önceki yıla ait mevsimsel istihdam ortalamaları dikkate alınır.) Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne verilen aylık prim ve hizmet belgesinde bildirilen ortalama işçi sayısına ilave edilen, istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı, aşağıda verilen tabloya göre Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca karşılanır.
Tablo 6:Teşvik Sisteminde İllerin Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Oranları
Destek Unsurları
|
II
Manisa
|
III
Kütahya–Uşak
|
IV
Afyonkarahisar
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
|
Destek Süresi
|
3 YIL
|
5 YIL
|
5 YIL
|
6 YIL
|
6 YIL
|
7 YIL
|
Destek Oranı (%)
|
15
|
20
|
20
|
25
|
25
|
35
|
Tablo 7:İlçe Bazlı Sistemde İlçelerin Bağlı Bulundukları İllere Göre Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Oranları
Destek Unsurları
|
II Manisa (İlçeler)
|
III Kütahya – Uşak (İlçeler)
|
IV Afyonkarahisar (İlçeler)
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
|
Destek Süresi
|
5 YIL
|
6 YIL
|
6 YIL
|
7 YIL
|
7 YIL
|
10 YIL
|
Destek Oranı (%)
|
20
|
25
|
25
|
35
|
35
|
Limit Yok
|
5. Kurumlar/Gelir Vergisi İndirimi
Bölgesel teşvik uygulamalarında, 5520 sayılı Kanunun 32/A maddesi çerçevesinde gelir veya kurumlar vergisi, öngörülen yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar aşağıda belirtilen oranlarda indirimli olarak uygulanır. Bu maddenin uygulamasında yatırıma katkı tutarı, indirimli gelir veya kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların Devletçe karşılanacak tutarını, bu tutarın yapılan toplam yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını ifade eder.
Tablo 8:Teşvik Sisteminde TR33 Bölge İllerinin Bulunduğu Bölgelere Göre Kurumlar/Gelir Vergisi İndirim Oranları
Destek Unsurları
|
II
Manisa
|
III
Kütahya–Uşak
|
IV
Afyonkarahisar
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
Vergi İndirimi
|
Yatırıma Katkı Oranı* (%)
|
20
|
25
|
25
|
30
|
30
|
40
|
Tablo 9:İlçe Bazlı Sistemde İlçelerin Bağlı Bulundukları İllere Göre Kurumlar/Gelir Vergisi İndirim Oranları
Destek Unsurları
|
II Manisa (İlçeler)
|
III Kütahya – Uşak (İlçeler)
|
IV Afyonkarahisar (İlçeler)
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
OSB Dışı
|
OSB İçi
|
Vergi İndirimi
|
Yatırıma Katkı Oranı* (%)
|
25
|
30
|
30
|
40
|
40
|
50
|
Arazi, arsa, royalti, yedek parça ve amortismana tâbi olmayan diğer harcamalar indirimli vergi uygulamasından yararlanamaz.
5520 sayılı Kanun gereği finans ve sigortacılık konularında faaliyet gösteren kurumlar, 4283 ve 3996 sayılı kanunlara tabi YİD modeliyle finanse edilen yatırımlar Kurumlar/Gelir vergi indiriminden faydalanamaz. İndirimli vergi uygulaması yatırıma katkı oranına ulaşınca son bulur.
6. Yatırım Yeri Tahsisi
Bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için hazineye ait taşınmaz malların değerlendirilmesi ve katma değer vergisi kanununda değişiklik yapılması hakkında kanunda yer ala Ek Madde 3’e göre işlem tesis edilir.
**Ayrıca Bu Karar ve daha önceki kararlara istinaden imalat sanayiine yönelik (US-97 Kodu:15-37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında;
a) 1/1/2017 ile 31/12/2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için yatırıma katkı oranı her bir bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmek suretiyle, vergi indirimi oranı tüm bölgelerde %100 oranında ve yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde kullanılabilecek oranı %100 olarak uygulanır.
b) Teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin müracaat aşamasında talep edilmesi halinde, vergi indiriminden yararlanılmamak kaydıyla, desteğin sabit yatırım tutarına oranı, yatırıma katkı oranının yarısı kadar artırılarak uygulanır.